Giant momentum Anleitung Seite 192

De koolstofvezels zijn het 'skelet' dat de last draagt.
Waarom worden er composieten gebruikt?
In tegenstelling tot metalen, die uniforme eigenschappen in alle richtingen hebben (technici noemen dit isotroop), kunnen
koolstofvezels in specifieke richtingen geplaatst worden om de structuur voor bepaalde belastingen te optimaliseren. Doordat de
ingenieurs kunnen kiezen waar en in welke richting ze de koolstofvezels aanbrengen, beschikken ze over een krachtig instrument
voor het creëren van sterke, lichte fietsen. De ingenieurs kunnen de vezels ook richten voor andere doeleinden, zoals comfort of
trillingsdemping.
Koolstofvezelcomposieten zijn uitermate corrosiebestendig, veel meer dan de meeste metalen.
Denk maar eens aan het gebruik van koolstofvezels of glasvezels in boten.
Koolstofvezelmateriaal heeft een zeer goede kracht-gewichtratio.
Wat zijn de beperkingen van composieten?
Goed ontworpen 'composiet'- of carbonfietsen en onderdelen vertonen niet snel tekenen van vermoeiing en gaan doorgaans
langer mee dan hun metalen equivalenten.
Maar ondanks dit voordeel, moet u toch uw koolstofvezelframe, vork of onderdelen regelmatig inspecteren.
Koolstofvezelcomposieten zijn niet taai. Een koolstofvezelconstructie zal bij overbelasting niet buigen, maar breken.
Het breukvlak zal ruwe, scherpe randen vertonen en mogelijk delaminatie van koolstofvezel of koolstofvezelstoflagen. Het materiaal
zal niet buigen, knikken of rekken.
Als u ergens tegen aan botst of u krijgt een ongeluk, wat kunt u dan verwachten van uw carbonfiets?
Stel dat u met uw fiets een stoeprand, put, steen, auto, andere fietser of een ander object raakt. Bij elke snelheid die hoger ligt
dan die van stevig doorlopen, zal uw lichaam willen doorgaan in dezelfde richting, waardoor u over het stuur 'gelanceerd' wordt.
U kunt dan niet op de fiets blijven zitten en wat er gebeurt met het frame, de vork en de andere onderdelen is minder belangrijk dan
wat met uw lichaam gebeurt.
Wat kunt u van uw koolstofframe verwachten? Dit is afhankelijk van vele complexe factoren, vandaar dat we u op het hart
drukken dat botsbestendigheid geen criterium mag zijn om te kiezen voor een bepaald ontwerp. Maar we kunnen u melden dat,
als de impact maar hard genoeg is, de vork of het frame compleet kan breken. Let op het belangrijke verschil tussen koolstof en
metaal. Zie hoofdstuk 2. A, Metaalkennis in deze bijlage. Ook al is het koolstofframe twee keer zo sterk is als een metalen frame,
als het koolstofframe overbelast wordt, buigt het niet maar breekt het.
WAARSCHUWING: Gebruik nooit klemmen op de buizen van een koolstofframe. Bijvoorbeeld de klemmen op
fietsreparatiestandaards en fietsdragers kunnen het koolstofframe ernstig beschadigen.
Inspectie van composiet frame, vork en onderdelen
Scheuren:
Controleer op scheuren, breuken, of splinters. Elke scheur is belangrijk. Rij nooit op een fiets of met een onderdeel waar een
scheur in zit, ongeacht de grootte.
Delaminatie:
Delaminatie is ernstige schade. Composieten bestaan uit verschillende lagen. Delaminatie betekent dat de lagen niet langer aan
elkaar zitten. Rij nooit op een fiets of met een onderdeel waarbij delaminatie is opgetreden. Dit zijn enkele tekenen van delaminatie:
1. • Een melkachtige witte zone. Deze zone ziet er duidelijk anders uit dan de gewone, onbeschadigde zones. Onbeschadigde
zones zien er glasachtig, glimmend of 'diep' uit, alsof u door een heldere vloeistof kijkt. Gedelamineerde zones zien er ondoorzichtig
en troebel uit.
2. • Welvingen of vervormingen. Door delaminatie kan het oppervlak veranderen. Het oppervlak kan een bobbel, een uitstulping,
een zachte plek of een andere oneffenheid vertonen.
3. • Als u op het oppervlak tikt, klinkt dat anders. Als u zachtjes op het oppervlak tikt hoort u bij onbeschadigd composiet een
duidelijk, vrij hard en scherp geluid. Als u daarna op een gedelamineerde zone tikt, klinkt dat meestal doffer en minder scherp.
Vreemde geluiden:
Een scheur of delaminatie kan krakende geluiden veroorzaken tijdens het fietsen. Zie dit soort geluiden als een ernstig
waarschuwingssignaal. Een goed onderhouden fiets maakt vrijwel geen geluid en kraakt en piept niet. Onderzoek waar het geluid
vandaan komt. Het is misschien geen scheur of delaminatie, maar wat de oorzaak ook is, het moet verholpen worden voordat u
weer gaat fietsen.
WAARSCHUWING: Rij nooit op een fiets of met een onderdeel met delaminatie of een scheur. Fietsen met een
gedelamineerd of gescheurd frame, vork of onderdeel kan leiden tot een volledige breuk met het risico op ernstige
verwonding of zelfs de dood.
37