JBL TestLab Handbuch Seite 289

PL
Dlaczego testować?
Miedź jest metalem ciężkim, który z jednej strony jako pierwiastek śladowy jest niezbędny dla organizmów
roślinnych i zwierzęcych, z drugiej zaś strony, w zbyt wysokiej koncentracji zamienia się w substancję działającą
toksycznie na tkanki. W przypadku bakterii zawartych w filtrze trzeba liczyć się z poważnymi uszkodzeniami
już od koncentracji 0,03 mg/l. Algi ulegają uszkodzeniu, w zależności od gatunku, już przy koncentracji miedzi
od 0,1 – 10 mg/l.
Miedź jako lekarstwo
Ponieważ organizmy wyższego rzędu, jak np. ryby tolerują większą ilość miedzi niż organizmy prymitywne,
używa się miedzi do zwalczania chorób pasożytniczych u ryb. Klasycznym zakresem zastosowania jest
zwalczanie pasożytniczych wiciowców z grupy oodinium (np. choroba aksamitna) u ryb słodkowodnych i
słonowodnych. W tym przypadku należy utrzymywać zawartość miedzi na stałym poziomie 0,3 mg/l (np. przy
pomocy produktu firmy JBL Oodinol Plus 250). Zawartość miedzi powinna być starannie kontrolowana, gdyż
przy za niskiej zawartości miedzi nie osiągnie się oczekiwanych wyników terapii, a za wysoka zawartość miedzi
jest toksycznym zagrożeniem dla ryb.
Miedź wiąże się mniej lub bardziej silnie z substancjami odpowiedzialnymi za twardość wody (w zależności
od twardości wody) stając się węglanem miedzi, który następnie zostaje wytrącony. Szczególnie szybko
następuje to w wodzie morskiej. Tak wytrącony węglan miedzi osiada na dnie akwarium i może w określonych
warunkach (zmiana wartości pH, natlenianie CO działanie mikroorganizmów) ponownie dostać się do
2,
roztworu. Po wielokrotnym przeprowadzaniu leczenia może zebrać się tak duża ilość miedzi, że gdy dostanie
się ona ponownie do roztworu może doprowadzić do śmiertelnego zatrucia ryb. Dlatego też leczenie środkami
zawierającymi miedź powinno zawsze odbywać się w osobnych zbiornikach– kwarantannach!
W akwariach z wodą słoną, w których żyją korale i inne zwierzęta bezkręgowe nie należy stosować miedzi
w ilościach większych niż ilość pokrywająca zapotrzebowanie na miedź jako pierwiastka śladowego (np. za
pomocą JBL TraceMarin)!
Skąd bierze się miedź w akwarium?
Oprócz opisanej wyżej możliwości dostania się miedzi do wody akwariowej w formie lekarstwa do zwalczania
chorób pasożytniczych, miedź może dostać się do wody poprzez wodę bieżącą. Do instalacji wodnych używane
są często miedziane rury doprowadzające. Również woda ciepła doprowadzana jest najczęściej miedzianymi
rurami. Do wody stojącej dłuższy czas w wodociągach mogą wydzielić się znaczne ilości miedzi. Również w
przypadku używania wody deszczowej, która spływa przez miedziane rynny istnieje prawdopodobieństwo, że
zawierać ona będzie duże ilości miedzi. Przedmioty miedziane, np. armatury z mosiądzu lub brązu cynowo -
cynkowego lub nawet pompy z obudową lub wirnikiem z takiego materiału nie mają prawa bytu w akwarium lub
w stawku ogrodowym. Wiele rozpowszechnionych w akwarystyce środków zwalczających algi również zawierają
miedź. W tym wypadku obowiązują zasady takie, jak opisane wyżej w przypadku przeprowadzania leczenia.
Jak pozbyć się nadmiaru miedzi?
Większych ilości miedzi, które zebrały się w podłożu akwarium przez używanie środków zawierających miedź
można pozbyć się tylko przez całkowitą wymianę żwiru wraz ze wszystkimi warstwami podłoża.
Jeśli chce się zachować kontrolę nad ilością miedzi dostającą się do akwarium z wody bieżącej lub deszczówki,
należy regularnie używać filtra uzdatniającego wodę, który posiada zdolność wiązania metali ciężkich. Takim
urządzeniem uzdatniającym jest np. filtr do wody firmy JBL Biotopol. Aby uniknąć ekstremalnie wysokiej
zawartości miedzi w wodzie należy poczekać aż woda bieżąca zleci parę minut, zanim zaczniemy ją czerpać
dla potrzeb akwarium. Jeśli używamy deszczówki spływającej rynnami miedzianymi, należy odczekać ok.
godzinę od kiedy zaczęło padać, a nie zbierać pierwszych spływających miedzianymi rynnami kropli deszczu.
Dla wyjaśnienia trzeba dodać, że stosowanie filtra uzdatniającego wodę bieżącą lub deszczówkę nie pozbawia
wody metali ciężkich (miedzi i innych) lecz opatrza je jakby szczelnym opakowaniem tak, że stają się
nieszkodliwe dla ryb. Z czasem zostaną one użyte np. przez rośliny jako pierwiastki śladowe. Jeśli zależałoby
nam na prawdziwym usunięciu metali ciężkich z wody, należałoby po upływie ok. godziny po użyciu uzdatniacza
przepuścić wodę przez filtr węglowy (np. JBL Carbomec activ) zawierający aktywny węgiel, który należy na
drugi dzień usunąć z filtra i wyrzucić. Węgiel aktywny adsorbuje metale ciężkie ze „szczelnego opakowania"
jakim opatrzył je filtr uzdatniający wodę. Metale ciężkie nie posiadające w.w. „szczelnego opakowania" nie
mogą niestety zostać wyłapane z wody przez aktywny węgiel.
Co jest mierzone?
Test miedziowy może pomierzyć tylko zawartość miedzi rozpuszczonej w wodzie; pokłady miedzi, które mogą
znajdować się w podłożu (jak w.w) nie mogą zostać zmierzone tym testem.
287