Podstawy Astronomii - Meade ETX-70 Betriebsanleitung

R R y y s s . . 3 3 2 2 : Księżyc. Widać
głębokie cienie w krater-
ach.

PODSTAWY ASTRONOMII

W początkach XVII wieku, włoski uczony Galileusz, używając prymitywnego teleskopu, znacznie słab-
szego niż ETX-70AT, skierował go na niebo zamiast na odległe drzewa czy góry. To, co tam zobaczył i
co uświadomił sobie, że widzi, na zawsze zmieniło sposób myślenia ludzi o wszechświecie.
Wyobraźmy sobie, jak musiał się czuć będąc pierwszym człowiekiem na świecie, który dojrzał księżyce
krążące wokół Jowisza i obserwował zmieniające się fazy Wenus. Galileusz poprawnie zinterpretował
ruchy Ziemi i jej położenie względem Słońca i robiąc to, dał początek nowoczesnej astronomii. Luna-
ta Galileusza była jednak za słaba, aby mógł on dojrzeć pierścienie Saturna.
Odkrycia Galileusza położyły podwaliny pod zrozumienie ruchu i natury planet, gwiazd i galaktyk. Budu-
jąc na tych podwalinach, Henrietta Leavitt odkryła jak mierzyć odległości do gwiazd; Edwin Hubble
zaproponował spojrzenie na początek wszechświata; Albert Einstein odkrył względność czasu. Nieo-
mal codziennie, używając wyszukanych następców prymitywnego teleskopu Galileusza, takich jak kos-
miczny teleskop Hubbl'a, odkrywa się i rozwiązuje coraz więcej tajemnic wszechświata. Można rzec, iż
żyjemy w złotym wieku astronomii.
Inaczej niż w innych dziedzinach nauki, astronomia bardzo chętnie przyjmuje wkład amatorów. Więk-
szość wiedzy jaką posiadamy o takich obiektach jak komety, roje meteorów, gwiazdy
zmienne, Księżyc czy Układ Słoneczny pochodzi z obserwacji dokonanych przez astronomów-ama-
torów. Tak więc, kiedy patrzysz przez swój teleskop ETX, pamiętaj o Galileuszu. Dla niego teleskop nie
był jedynie przedmiotem wykonanym ze szkła i metalu, ale czymś znacznie więcej – oknem, przez które
można było podglądać bijące serce kosmosu, iskrę wzniecającą ogień wyobraźni.
G G l l o o s s a a r r i i u u s s z z f f u u n n k k c c j j i i A A u u t t o o S S t t a a r r
Nie zapominaj korzystać z tego udogodnienia. Glosariusz zawiera w porządku alfabetycznym listę
definicji i opisów popularnych terminów astronomicznych. Dostęp do nich jest bezpośrednio z menu
„Glossary" lub za pośrednictwem słów hypertekstu, zagnieżdżonych w systemie Autostar. Więcej infor-
macji, patrz "MENU GLOSSARY", str. 18.
O O b b i i e e k k t t y y w w p p r r z z e e s s t t r r z z e e n n i i k k o o s s m m i i c c z z n n e e j j
Poniżej, podano opisy niektórych z wielu obiektów astronomicznych, jakie można obserwować przez
teleskop ETX-70AT:
K K s s i i ę ę ż ż y y c c
Księżyc znajduje się w średniej odległości od Ziemi wynoszącej 380.000 km i jest najlepiej obser-
wowalny w czasie jego rośnięcia czyli w pierwszej kwadrze, kiedy promienia Słońca padają na jego
powierzchnię pod kątem. Wtedy rzucane są cienie, które nadają poczucie głębokości widzenia (rys.
31). Podczas pełni, nie widać cieni co powoduje, że prześwietlony Księżyc wydaje się płaski i mało
interesujący do obserwacji przez teleskop. Proszę zawsze pamiętać, aby używać neutralnego filtra
księżycowego w czasie jego obserwacji, gdyż nie tylko chroni on wzrok przed jaskrawym światłem
Księżyca, ale pomaga także wyczuwać kontrast i uwypuklić obraz.
Używając teleskopu ETX można na Księżycu obserwować drobne szczegóły, takie jak setki kraterów
księżycowych czy morza.
K K r r a a t t e e r r y y są to koliste miejsca upadku meteorów pokrywające całą powierzchnię Księżyca. Ponieważ
Księżyc nie posiada atmosfery, nie istnieją tam warunki pogodowe i jedyną siłą erozyjną są upadki
meteorów. W takich warunkach kratery księżycowe mogą trwać niezmienione przez miliony lat.
M M o o r r z z a a są to gładkie, ciemne powierzchnie rozsiane po powierzchni Księżyca. Te ciemne powierzchnie
są pozostałościami po pradawnych upadkach wielkich meteorów, które zostały zalane lawą wytłoczoną
z wnętrza Księżyce przez olbrzymią siłę upadku.
Dwunastu astronautów z programu Apollo pozostawiło ślady swych stóp na Księżycu w końcu lat
sześćdziesiątych i na początku siedemdziesiątych. Niestety, żaden z teleskopów na ziemi nie jest w
stanie pokazać tych śladów ani żadnych innych pozostawionych przedmiotów. Naj-mniejsze obiekty na
Księżycu, które można dojrzeć przez największe ziemskie teleskopy mierzą ok. pół mili.
Podstawy astronomii 33